Naučnici otkrili misteriju rupe u Antarktiku

Radi se o rupi koja je skoro duplo veća od Nju Džersija.

Retki otvor vode bez leda, nazvan polinia, prvi put je otkriven 1974. godine i ostao je naredne dve godine dok se praznina na kraju nije zatvorila. Naučnici su ponovo bili zbunjeni 2016. i 2017. kada se polinia ponovo pojavila zbog svoje ogromne veličine i udaljenosti od obale.

To ih je podstaklo da otkriju uzrok njenog pojavljivanja.

Istraživači sa Univerziteta u Sautemptonu otkrili su da je uzrok zapravo kombinacija okeanskih vodenih struja, vetra i sve većeg nivoa soli u vodi koja je otopila morski led, piše Daily Mail.

Šta su polinije?

Naučnici su 1970-ih nazvali ovo otvaranje Polinia Mod Rise po podvodnoj planini koja se nalazi ispod nje u Vedelovom moru.

Polinije se obično javljaju u morskom ledu koji se nalazi u obalnim oblastima Antarktika svake godine, ali je neobično da se formiraju stotinama milja daleko u otvorenom okeanu gde je more duboko hiljadama stopa.

"Polinia Maud Rise otkrivena je 1970-ih kada su prvi put lansirani sateliti za daljinsko ispitivanje koji mogu da vide morski led iznad Južnog okeana", rekao je Aditia Naraianan, postdoktorski istraživač na Univerzitetu Sautempton i vodeći autor studije.

"To je trajalo tokom uzastopnih zima od 1974. do 1976. godine, a okeanografi su tada pretpostavljali da će to biti godišnja pojava. Ali od 1970-ih to se dešavalo samo sporadično i u kratkim intervalima“, nastavio je Narajanan.

Istraživači su pokušali da otkriju kako se polinja formirala tako daleko od obale koristeći daljinski senzorske karte morskog leda, podatke označenih morskih životinja i kompjuterski generisan model okeana.

Došlo je do nesvakidašnjeg proces

Rezultati su pokazali da je struja koja se kreće oko podvodne planine Maud Rise u Vedelovom moru stvorila turbulentne vrtloge - obrnutu struju - koja je pomerala so na površinu mora.

Kada je so dospela na površinu, dogodio se proces nazvan Ekmanov transport koji je pomerio vodu pod uglom od 90 stepeni u pravcu vetra, što olakšava mešanje soli sa toplotom na površini i topljenje leda.

"Ekmanov transport je bio suštinski nedostajući sastojak koji je bio neophodan za povećanje ravnoteže soli i održavanje mešanja soli i toplote prema površinskoj vodi", rekao je Alberto Naveira Garabato, koautor studije i profesor sa Univerziteta u Sautemptonu.

Istraživači su spekulisali da su polarni cikloni koji prolaze kroz region mogli da izazovu jači transport Ekmana, donoseći višak soli na površinu, ali su razjasnili da njihovo istraživanje ne može da potvrdi teoriju.

Istraživači sada upozoravaju da polinija može imati negativan uticaj na okeane i doprineti porastu nivoa mora.

"Otisak polinija može ostati u vodi više godina nakon što se formira“, rekla je članica studijskog tima Sara Gille, koautor studije i profesor na Univerzitetu Kalifornije u San Dijegu.

"One mogu da promene način na koji se voda kreće i kako struje prenose toplotu prema kontinentu. Guste vode koje se ovde formiraju mogu se proširiti preko globalnog okeana", rekla je.