Mađarskoj grofici "napakovali" ubistva? Porodica je imala dobar razlog da je lažno optuži

Njena mračna priča umrljana je krvlju, proganjana mučenjem, senzacionalizovana seksom i sve više osporavana od strane naučnika. U zavisnosti od priče, mađarska grofica Elizabeta Batori (1560-1614) bila je ili manijak ubica ili pijun kojeg su porodica i neprijatelji inkriminisali željni da prigrabe njenu imovinu.

Batori je često proglašavana za najvećeg serijskog ubicu svih vremena, optužena da je ubila više od 600 mladih žena u svojim raskošnim dvorcima. Prema legendi, verovala je da će joj kupanje u krvi devica dati večnu mladost. Batorijev navodni sadizam inspirisao je filmove, predstave, opere, televizijske emisije, čak i video igrice.

Sada, međutim, ovu priču dovode u pitanje istraživači koji veruju da su Batorini zločini verovatno bili preuveličani kao deo zavere protiv nje. Ipak, turisti zaintrigirani Batorinom krvavom legendom nastavljaju da prate njenu priču širom Mađarske, Slovačke i Austrije, posećujući zamkove, kripte i muzeje.

Posetioci mađarskog grada Nirbator, oko 270 milja istočno od mađarske prestonice Budimpešte, mogu da pogčedaju "grofici u oči" u zamku Batori i muzeju voštanih figura, koji prikazuje voštane slike Batori i njenih rođaka. Muzej se nalazi u renoviranom zamku gde je 1560. godine rođena u bogatoj dinastiji koja je kontrolisala Transilvaniju, sada oblast Rumunije.

Batorijino privilegovano vaspitanje bilo je uprljano nasiljem i zdravstvenim problemima, kaže Aleksandra Bartosievic, sa poljskog univerziteta u Lođu, koja je 2018. objavila istraživački rad o grofici.

• 300% - Najbrži hirurg ikada operisao jednog, a ubio trojicu
• Holivudski glumac otkrio da ga je silovao serijski ubica: "Da sam se borio, bio bih mrtav"

"Već u dobi od četiri ili pet godina patila je od epileptičnih napada, nasilnih promena raspoloženja, kao i od bolnih migrena“, kaže Bartosievic.

Batori je takođe bila izložen brutalnosti. Sluge su rutinski premlaćivane u ovo doba, a ona je sa šest godina gledala javno pogubljenje. Sa 13 godina Batori je bila verena za 18-godišnjeg grofa Ferenca Nadasdija, iz druge uticajne mađarske porodice, a venčali su se dve godine kasnije. Na kraju su dobili četvoro dece.

Osamdesetih godina prošlog veka taj narativ o njenoim ubistvima počeo da se dovodi u pitanje.

Knjiga slovačkog arhiviste Jozefa Kočiša iz 1982. opisuje nove aspekte Batorinog života, koje je nekoliko istraživača od tada koristilo kao dokaz o verovatnoj zaveri protiv nje. Neki su otišli ​​toliko daleko da su Batorijevu prikazali kao "udovicu koju nije imao ko da odbrani". Tako poznati slovački režiser Juraj Jakubisko na svom zvaničnom sajtu kaže da ju je prikazao u svom filmu iz 2008. "Batori: Krvava grofica", dijametralno suprotno od ustaljene legende".

Drugi naučnici su suzdržaniji u svojim stavovima. Kažu da su Batorini zločini verovatno bili preuveličani da bi je diskreditovali - zavera rođaka i Habzburgovaca, dinastije koja je u to vreme vladala delom Evrope, uključujući Austriju i zapadnu Mađarsku.

Habzburški vladar, kralj Matija II, dugovao je Batori i tako je imao koristi od njene smrti, tvrdi Bartosievic. Kralj ju je takođe posmatrao kao političku pretnju, koja bi mogla da podrži napore njenog rođaka Gabrijela Batorija da ospori kontrolu Matije II nad zapadnom Mađarskom.

Groficino zatvaranje pomoglo je ne samo rivalima, već i onima koji su joj bliski, kaže Toni Torn, lingvista na Kraljevskom koledžu u Londonu i autor knjige "Grofica Drakula: Život i vreme Elizabete Batori iz 1998".

Kada je Batori bila u zatvoru, jedna od njenih ćerki je uzela dragocenosti sa njenog imanja, dok su njeni zetovi želeli da steknu svoje nasledstvo bez potrebe da čekaju da ona umre.

Rajčel Bledsav, pomoćnica na fakultetu na odseku za istoriju na Hajlajn koledžu u državi Vašington, međutim, nije ubeđena da je Batori bila meta zavere. Kaže, kada je groficin muž umro, njen sin je nasledio njegovu vlast i njihove dugove.

Bez obzira na sve veće sumnje u njenu istinitost, sablasnoj legendi o grofici serijskom ubici je suđeno da opstane, kaže Torn.

"Ljudi imaju potrebu za simbolima, ikonama i personifikacijama dramatičnih sila koje oblikuju naše živote, a mi, krivi ili ne, oduševljeni ekscesima onih koji idu predaleko", kaže Torn, i dodaje:

"Postoji mnogo muških predstava spektakularnog zla. Ali nekoliko veoma poznatih zlih žena. Batori popunjava prazninu u ikonografiji užasa."