Naučnici potvrdili da su drevnim Peruom vladale žene

Arheološko nalazište pružilo je dodatne dokaze za to da je matrijarhat bio sistem vladavine u drevnoj civilizaciji Moče na severozapadnoj obali Perua.

Soba sa stubovima, otkrivena na arheološkom lokalitetu Panamarka, sadrži istrošen kameni tron i složene zidne murale, koji prikazuju moćnu ženu sa krunom kako prima posetioce.

Otkriveno nalazište staro je više od 1.300 godina, a otkriće bi moglo ukazivati na to da je žena koja je „možda bila vladarka" boravila u tom prostoru, izjavila je Džesika Ortiz Zevalos, direktorka istraživanja arheološkog projekta.

„Soba sa tronom za kraljicu nikada ranije nije viđena na lokalitetu Panamarka, niti bilo gde drugde u drevnom Peruu", objavili su članovi tima sa lokaliteta u septembru i tako obznanili otkriće iz jula.

Panamarka je najjužniji centar društva Moče, koje je živelo u priobalnim dolinama severnog Perua, otprilike između 350. i 850. godine naše ere.

Matrijarhalno društvo?

Ovo otkriće podseća na Gospu iz države Cao, ženu za koju se veruje da je vladala civilizacijom Moče pre 1.700 godina. Njeno lice rekonstruisano je 2017. pomoću 3D štampe, na osnovu lobanje drevne mumije otkrivene desetak godina pre toga u dolini Čikama, koja se smatra središtem kulture Moče.

Gospu iz države Cao arheolozi su opisali kao prvu poznatu ženu guvernera u Peruu. Ovo najnovije otkriće još jedan je dokaz za to da su žene imale autoritet u društvu Moče, ne samo zbog prikaza kraljice na muralima, već i zbog prisustva ljudske kose i tragova korišćenja na kamenom tronu.

„Panamarka nas i dalje iznenađuje", izjavila je Liza Trever, profesorka istorije umetnosti na Univerzitetu Kolumbija. „Ne samo zbog neprekidne kreativnosti njenih slikara, već i zato što njihovi radovi preokreću naša očekivanja o rodnim ulogama u drevnom svetu civilizacije Moča".

Detaljni murali pružaju nove kulturne uvide

Lokalitet Panamarka, gde je u julu otkrivena soba sa tronom, poznat je po svojim šarenim muralima.

Susedna soba s pogledom na trg dobila je naziv „Komora isprepletenih zmija", zbog murala na kojem je prikazan lik čije su noge isprepletenim sa zmijama. Mnogi drugi murali u toj sobi prikazuju ratnike i čudovište koje juri čoveka.

„Sve je oslikano i fino ukrašeno mitološkim scenama i likovima", za Rojters je izjavio arheolog Hose Očatoma, upoređujući ovu sobu sa Sikstinskom kapelom u Vatikanu, poznatom po biblijskim freskama koje je naslikao italijanski umetnik Mikelanđelo.

Zidne slike „beleže scene koje pripadaju ideologiji Moče", rekao je Očatoma, i dodao da pružaju redak uvid u kulturu priobalne regije pre španskog osvajanja Južne Amerike.

„Otkrivamo ikonografiju koja nije viđena ranije u prehispanskom svetu", dodao je Očatoma. Nakon pada civilizacije Moče, carstvo Inka se kasnije uzdiglo u planinskim predelima iste regije.

Murali Panamarke trenutno nisu dostupni turistima. „Pokrivamo iskopine kako bismo osigurali dugoročno očuvanje ovog važnog kulturnog nasleđa", izjavio je Očatoma.