Na današnji dan, 25. novembar

1562 - Rodjen je Lope de Vega, reformator &scaron;panskog pozori&scaron;ta i jedan od najznačajnijih dramskih pisaca u evropskoj književnosti. Veliki pesnik i dobar prozaist, sa 1.800 komedija i drama, vi&scaron;e od 3.000 soneta, epovima, romanima, istorijskim zapisima, smatra se najplodnijim književnim stvaraocem u istoriji književnosti (&quot;Vitez od Olmeda&quot;, &quot;Seviljska zvezda&quot;, &quot;Peribanjes&quot;, &quot;Dovitljiva devojka&quot;).1783 - Poslednji britanski vojnici napustili su Njujork, nakon zavr&scaron;etka Američkog rata za nezavisnost.1828 - Rodjen je hrvatski sve&scaron;tenik, istoričar i političar Franjo Rački, jedan od ideologa Ilirskog pokreta i pobornik južnoslovenskog jedinstva. Osnivač je Narodne stranke sa Josipom &Scaron;trosmajerom (1860) i prvi predsednik Jugoslovenske akademije znanosti i umetnosti (1866).1835 - Rodjen je američki industrijalac &scaron;kotskog porekla Endrju Karnegi (Andrew Carnegie), koji je veliko bogatstvo uložio u dobrotvorne svrhe, uglavnom u osnivanje javnih biblioteka u SAD i drugim zemljama. Objavio je knjigu &quot;Jevandjelje bogatstva&quot; (1900). Karnegijeva zadužbina je 1926. sa 100.000 dolara pomogla izgradnju Univerzitetske biblioteke u Beogradu.1877 - Izbila je Topolska buna na Stanovljanskom polju blizu Kragujevca, kada su Lepenički i Jasenički bataljoni odbili da polože zakletvu knezu Milanu Obrenoviću uoči Drugog srpsko-turskog rata i poku&scaron;ali da na vlast dovedu Petra Karadjorevića. Ustanak je ugu&scaron;en 29. novembra, a od 70 učesnika optuženih za veleizdaju, 24 su osudjena na smrt, od kojih su sedmorica streljana.1884 - U Sent Luisu u američkoj državi Misuri Džon Majenberg patentirao je mleko u prahu.1884 - Otvoren je prvi tečaj engleskog jezika u Velikoj &scaron;koli u Beogradu.1914 - Umro je srpski i slovenački kompozitor Davorin Jenko, autor slovenačke himne &quot;Naprej, zastava slave&quot; i srpske &quot;Bože pravde&quot;. Bio je član Srpske kraljevske akademije, horovodja i kapelnik Narodnog pozori&scaron;ta u Beogradu. Komponovao je muziku za oko 90 &quot;komada s pevanjem&quot; i autor je prve srpske operete &quot;Vračara&quot;.1915 - Vrhovna komanda srpske vojske u Prvom svetskom ratu donela je odluku o povlačenju trupa preko Crne Gore i Albanije. U povlačenju vojnika praćenih izbeglicama, život je izgubilo vi&scaron;e od 240.000 ljudi. Na Krf je savezničkim brodovima prebačeno 135.000 vojnika, koji su oporavljeni i reorganizovani nastavili borbe na Solunskom frontu naredne godine.1936 - Nemačka i Japan su potpisale Antikominterna pakt kojim su se obavezale na borbu protiv &scaron;irenja komunizma.1941 - Poginulo je 848 britanskih mornara kada je nemačka podmornica potopila britanski ratni brod &quot;Baram&quot; u Drugom svetskom ratu.1952 - U Londonu je prvi put izvedena &quot;Mi&scaron;olovka&quot; Agate Kristi (Aghata Christie), pozori&scaron;ni komad koji se i danas prikazuje u pozori&scaron;tima &scaron;irom sveta. U londonskom pozori&scaron;tu Sent Martin neprekidno se izvodi već 50 godina.1959 - Umro je francuski filmski i pozori&scaron;ni glumac Žerar Filip (Gerard Philipe), jedan od najpopularnijih glumaca posle Drugog svetskog rata (&quot;Djavo u telu&quot;, &quot;Kartuzijanski manastir u Parmi&quot;, &quot;Fanfan Lala&quot;, &quot;Crveno i crno&quot;, &quot;Opasne veze&quot;).1965 - Vojnim udarom pod vodjstvom generala Žozefa Mobutua (Joseph) u Kongu je zbačen sa vlasti predsednik Žozef Kasavubu. Kasnije je progla&scaron;ena Demokratska Republika Kongo, 1971. naziv je promenjen u Republika Zair, a njen predsednik je uzeo ime Mobutu Sese Seko.1969. - Član &quot;Bitlsa&quot; Džon Lenon (John) vratio je titulu Reda Britanske Imperije koju mu je 1965. dodelila kraljica Elizabeta II (Elizabeth), u znak protesta zbog podr&scaron;ke Velike Britanije agresiji SAD u Vijetnamu i britanske politike u nigerijskoj provinciji Bijafra.1970 - Japanski pisac Jukio Mi&scaron;ima (Yukio Mishima) počinio je javno ritualno samoubistvo (harikiri), u znak protesta protiv &quot;vesternizacije&quot; Japana.1974 - Umro je burmanski diplomata U Tant (Thant), generalni sekretar UN od 1962. do 1971. Kongoanska, berlinska i kubanska kriza, rat u Vijetnamu, sukobi na Bliskom istoku i rat Indije i Pakistana bili su dramatični dogadjaji s kojima se suočavao tokom mandata.1992 - Parlament Če&scaron;ke glasao je za podelu Čehoslovačke na posebne države Če&scaron;ku i Slovačku od 1. januara 1993.1996 - Vi&scaron;e od 100.000 ljudi protestovalo je ulicama Beograda zbog sudskog poni&scaron;tavanja pobede opozicione koalicije &quot;Zajedno&quot; na lokalnim izborima, optužujući predsednika Slobodana Milo&scaron;evića da je pokrao izbore.2001 - Američka kompanija &quot;Edvansd sel tehnolodži&quot; (Advanced cell technology) saop&scaron;tila je da je klonirala ljudski embrion. Prema izjavi naučnika dostignuće će biti kori&scaron;ćeno u medicini, a ne za kloniranje ljudskog bića.2002 - Predsednik Crne Gore Milo Djukanović podneo je ostavku, a dan kasnije predložen je za mandatara nove crnogorske vlade.2002 - UNMIK preuzeo kontrolu nad op&scaron;tinskom administracijom u severnom delu Kosovske Mitrovice, koju su do tada kontrolisali Srbi. Time je nakon tri godine i pet meseci medjunarodna zajednica uspostavila vlast na čitavoj teritoriji Kosova.2003 - U Tenesiju (SAD) je umro jedan od vodećih kantri muzičara Tedi Vilburn (Teddy Wilburn).2005 - Umro je Ričard Berns (Richard Burns) jedini Britanac koji je osvojio svetski reli-&scaron;ampionat.2007 - Umro je biv&scaron;i &scaron;ef ruske službe bezbednosti KGB-a Vladimir Krjučkov, koji je bio ključna figura neuspelog puča 1991. protiv tada&scaron;njeg predsednika Sovjetskog Saveza Mihaila Gorbačova.2010 - Broj siroma&scaron;nih zemalja u svetu udvostručio se u proteklih 40 godina, navodi UN u izve&scaron;taju za 2010.2011 - U Maroku održani parlamentarni izbori, prvi po novom Ustavu zemlje izglasanom na referendumu 1. jula.2013 - Umro je Foreststorn Čiko Hamilton (Chico), američki džez bubnjar i kompozitor, koji je tokom vi&scaron;egodi&scaron;nje karijere saradjivao sa čuvenim džez muzičarima medju kojima su Ron Karter, Erik Dolfi, Čarls Lojd, Leri Korijel i Gabor Sabo.2018 - Evropski savet je odobrio povlačenje Ujedinjenog Kraljevstva Velike Britanije i Severne Irske iz Evropske unije i Evropske zajednice za atomsku energiju. Usvojena je i &quot;Politička deklaracija&quot; o osnovima budućih odnosa. London i Brisel su postigli dogovor o razlazu posle 17 meseci pregovora.

Na današnji dan, 25. novembar

0 Komentari