Na današnji dan, 25. oktobar

1400 - Umro je engleski pisac Džefri Čoser (Geoffrey Chaucer) začetnik moderne engleske književnosti. Njegove &quot;Kenterberijske priče&quot; smatraju se najznačajnijim delom engleske srednjovekovne književnosti.1415 - Englezi su u Stogodi&scaron;njem ratu, pod komandom kralja Henrija V (Henry), naneli težak poraz Francuzima u bici kod Azenkura na severu Francuske.1495 - U Portugaliji je na presto stupio kralj Manuel I Veliki ili Srećni (Manoel). Finansirao je istraživačke poduhvate moreplovaca Vaska da Game (Vasco), Pedra Alvare&scaron;a Kabrala (Alvarez Cabral) i drugih, čija su otkrića potom postala portugalske kolonije, a Portugalija svetska pomorska i kolonijalna sila. Tokom njegove vladavine iz zemlje su proterani Jevreji i Maori.1616 - Holandski moreplovac Dirk Hartog na putu prema Javi otkrio je zapadne obale Australije.1647 - Umro je italijanski matematičar i fizičar Evangelista Toričeli (Torricelli), savremenik i nastavljač Galilejevog dela, pronalazač živinog barometra (1643 ili 1644).1806 - Rođen je nemački filozof Kaspar &Scaron;mit (Schmidt), poznat kao Maks &Scaron;tirner (Max Stirner), ideolog anarhizma, čije je delo &quot;Jedini i njegova svojina&quot; (1845) izazvalo burnu reakciju građanske inteligencije, pa je jedno vreme bilo zabranjeno.1815 - Srpski knez Milo&scaron; Obrenović postigao je sporazum sa vezirom Beogradskog pa&scaron;aluka Mara&scaron;li Ali pa&scaron;om o me&scaron;ovitoj srpsko-turskoj upravi, čime je zavr&scaron;en oružani deo Drugog srpskog ustanka.1825 - Rođen je austrijski kompozitor, violinista i dirigent Johan &Scaron;traus Mlađi (Johann Strauss), proslavljeni &quot;kralj valcera&quot; i jedan od glavnih predstavnika klasične bečke operete (&quot;Slepi mi&scaron;&quot;, &quot;Ciganin baron&quot;, &quot;Noć u Veneciji&quot;, &quot;Na lepom plavom Dunavu&quot;, &quot;Priče iz bečke &scaron;ume&quot;).1838 - Rođen je francuski kompozitor Žorž Bize (Georges Biset) autor opere &quot;Karmen&quot;, jednog od remek-dela francuske i svetske operske scene, čije je prvo izvođenje 1875. godine nai&scaron;lo na lo&scaron; prijem publike i kritike.1881 - Rođen je &scaron;panski slikar i vajar Pablo Pikaso (Picasso) jedan od najvećih i najuticajnijih umetnika 20. veka, koji je sa Žoržom Brakom (George Braque) napravio prekretnicu u evropskom slikarstvu, stvarajući novu koncepciju oblika i prostora (&quot;Gospođice iz Avinjona&quot;, &quot;Gernika&quot;, &quot;Rat i mir&quot;).1918 - Kod mesta Vitorio Veneto počela je jedna od poslednjih bitaka u Prvom svetskom ratu, koja je zavr&scaron;ena 3. novembra pobedom Italijana nad već dezorganizovanom austrougarskom vojskom.1936 - Vlade Nemačke i Italije potpisale su tajni protokol o uzajamnoj pomoći, kojim je formirana osovina Rim-Berlin.1938 - Libija je postala sastavni deo Italije.1949 - Sprovodeći blokadu Jugoslavije nakon Rezolucije Informbiroa, SSSR je otkazao gostoprimstvo jugoslovenskom ambasadoru u Moskvi, &scaron;to su potom učinile i ostale zemlje komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije trajala je do 1955.1956 - Egipat, Jordan i Sirija su osnovali jedinstvenu vojnu komandu radi koordinacije odbrane od Izraelskog napada.1971 - Generalna skup&scaron;tina UN je odlučila da primi Kinu u svetsku organizaciju i da isključi Tajvan.1983 - Trupe SAD okupirale su karipsku ostrvsku državu Grenadu, nakon &scaron;to su levičarske snage izvele državni udar.1995 - Na osnovu sporazuma Izraela i PLO o palestinskoj samoupravi, izraelske trupe su počele povlačenje iz grada Dženin, na okupiranoj Zapadnoj obali.2001 - Na donatorskoj konferenciji Pakta za stabilnost jugoistočne Evrope u Bukure&scaron;tu SR Jugoslavija je dobila pomoć od 430 miliona evra.2003 - U Rusiji je uhap&scaron;en milijarder Mihail Hodorkovski (Mikhail Khodorkovsky) koji se nalazio na čelu naftnog giganta Jukos. Osuđen je na devet godina zatvora zbog finansijskih malverzacija i utaje poreza.2004 - Umro je Džon Pil (John Peel) veteran među britanskim disk-džokejima, koji je popularisao nove muzičke trendove kao &scaron;to su pank, rege i hip-hop.2009 - U dve eksplozije na parkingu u centru iračke prestonice Bagdad poginulo je 106, a povređeno vi&scaron;e stotina ljudi.2010 - Preminula je književnica Vesna Parun, pesnikinja za decu i odrasle, čija pesnička zbirka &quot;Zore i vihori&quot; predstavlja prekretnicu u hrvatskoj poeziji posle Drugog svetskog rata (&quot;Crna maslina&quot;, &quot;Sto soneta&quot;, &quot;Olovni golub&quot;, &quot;Salto mortale&quot;, &quot;Tronožac koji hoda&quot;, &quot;Bila sam đečak&quot;, &quot;Vidrama vjerna&quot;).2011 - U eksploziji rezervoara goriva u libijskom gradu Sirtu poginulo je vi&scaron;e od 100 ljudi, a povređeno 50, dok su stajali u redu da kupe gorivo.2015 - Jugoslovenska književnica Dubravka Ugre&scaron;ić dobitnica je prestižne Međunarodne nagrade za književnost &quot;Neustadt&quot;, poznate i kao američki Nobel.2015 - Na parlamentarnim izborima u Poljskoj Partija pravo i pravda (PiS), predvođena evroskeptikom Jaroslavom Kačinjskim, dobila je apsolutnu većinu u Donjem domu parlamenta.2016 - Predsedni&scaron;tvo vladajuće crnogorske Demokratske partije socijalista (DPS) predložilo je zamenika predsednika te partije Du&scaron;ka Markovića za mandatara desete crnogorske vlade od uvođenja vi&scaron;estranačja.

Na današnji dan, 25. oktobar

0 Komentari