Na današnji dan, 15. avgust

1534 - &Scaron;panski monah Ignasio de Lojola (Ignacio, Loyola) osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, kojeg je papa Pavle III priznao &scaron;est godina kasnije.1688 - Rodjen je pruski kralj Fridrih Vilhelm (Friedrich Wilhelm), koji je tokom vladavine (1713-40) centralizovao administraciju i formirao jaku i disciplinovanu vojsku, pa se smatra utemeljivačem pruskog militarizma.1769 - U Ajačiju, na Korzici, rodjen je francuski vojskovodja i car Napoleon Bonaparta (Bonaparte), čiji su ratni uspesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim delom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815. prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu gde je umro 1821.1771 - Rodjen je &scaron;kotski pisac Volter Skot (Walter Scott), autor istorijskih romana &quot;Rob Roj&quot;, &quot;Ajvanho&quot;, &quot;Veverli&quot;. Skupljao je i narodne pesme i pisao epove iz istorije &Scaron;kotske. Izdao je u engleskom prevodu i srpsku narodnu pesmu &quot;Hasanaginica&quot;.1834 - Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije.1843 - U Kopenhagenu je otvoren čuveni Tivoli park.1888 - Rodjen je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens (Thomas Edward Lawrence), arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao &quot;Lorens od Arabije&quot;, kada je u Prvom svetskom ratu (1917-18) poveo Arape u rat protiv Turske.1914 - Prolaskom broda &quot;Ankon&quot; otvoren je Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem delu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.1916 - U bici na Somi u Prvom svetskom ratu prvi put je upotrebljen britanski tenk poznat kao &quot;Veliki Bili&quot;.1918 - SAD su prekinule diplomatske odnose sa Rusijom, nakon uspostavljanja bolj&scaron;evičke vlasti.1944 - Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu počela je operacija &quot;Dragon&quot;, čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.1945 - Koreja je oslobodjena od japanske kolonijalne vlasti nakon kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu. Poluostrvo je zatim podeljeno na komunistički sever i kapitalistički jug.1947 - Stupio je na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, posle 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska Unija i Pakistan.1948 - Južna Koreja je postala nezavisna država pod nazivom Republika Koreja, a za predsednika je izabran Singman Ri (Syngman Rhee).1950 - U zemljotresu u severoistočnoj indijskoj državi Asam poginulo je vi&scaron;e od hiljadu ljudi.1960 - Progla&scaron;ena je nezavisnost afričke države Kongo-Brazavil, koji je od 1886. bio francuska kolonija pod nazivom Srednji Kongo.1962 - Probijen je drumski tunel ispod Mon Blana, kojim je francuski grad &Scaron;amoni povezan sa italijanskom dolinom Aoste.1965 - Koncert Bitlsa u Njujorku okupio je 55.600 ljudi, čime je postavljen svetski rekord u broju posetilaca i zaradi na pop koncertu.1971 - Bahrein je stekao nezavisnost nakon 150 godina britanske kolonijalne vlasti.1975 - U vojnom puču je ubijen predsednik Banglade&scaron;a &scaron;eik Mudžibur Rahman (Mujibur), prvi premijer nakon sticanja nezavisnosti u januaru 1972.1990 - Predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio je sovjetsko državljanstvo Aleksandru Solženjicinu, dobitniku Nobelove nagrade za književnost, koji je 1974. pod pritiskom vlasti prinudjen da emigrira na Zapad.1994 - U Sudanu je uhap&scaron;en i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svetskih terorista Iljič Ramires Sančes (Illich Ramirez Sanchez), poznat kao &quot;Karlos &Scaron;akal&quot; (Carlos).1995 - Japan je, 50 godina nakon zavr&scaron;etka Drugog svetskog rata, prvi put jasno izrazio žaljenje zbog ratnih akcija u regionu.1996 - Nakon četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u Bosni (1992-95) sletali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći.1998 - U jednom od najtežih terorističkih napada u Severnoj Irskoj tokom gotovo 30 godina nasilja, u eksploziji automobila-bombe u mestu Omag, poginulo je 29 ljudi.2000 - Američki predsednik Bil Klinton svečano je predao rukovodeću funkciju u Demokratskoj partiji potpredsedniku Alu Goru.2001 - Makedonski parlament odobrio je dolazak 3.500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih ekstremista.2002 - Policija u Zimbabveu počela je da hapsi bele farmere koji su se oglu&scaron;ili o vladino naredjenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodeljena crncima bezemlja&scaron;ima.2005 - Posle 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze, &scaron;to će omogućiti formiranje palestinske države.2005 - U Helsinkiju je potpisan mirovni ugovor izmedju Indonezije i pripadnika pobunjenika pokreta Aceh, čime je zavr&scaron;en konflikt koji je trajao vi&scaron;e od 30 godina i u kome je preko 12.000 ljudi izgubilo živote.2013 - Umro je poljski dramski pisac, satiričar i crtač Slavomir Mrožek, čije se drame izvode u pozori&scaron;tima &scaron;irom sveta (&quot;Tango&quot;, &quot;Ljubav na Krimu&quot;, &quot;Emigranti&quot; i &quot;Udovice&quot;). Njegove groteske i apsurdi iz drama u&scaron;li u svakodnevni govor Poljaka frazom &quot;kao od Mrožeka&quot;.2014 - Desetine hiljada antivladinih demonstranta okupile su se u glavnom gradu Pakistana, Islamabadu, gde su nakon dva dana puta stigle i protestne povorke iz drugih gradova koje predvode Imran Han, političar, i sve&scaron;tenik Tahir-ul-Kadri. Protest usmeren protiv vlade premijera Navaza &Scaron;arifa, označio je početak mar&scaron;a slobode (Mar&scaron; Azadi) koji je trajao do 17. decembra 2014.2019 - Preminuo je srpski pisac Dobrilo Nenadić koji je književni ugled stekao prvim romanom &quot;Dorotej&quot;, po kom je snimljen i film.2021 - Avganistanski predsednik A&scaron;raf Gani napustio je zemlju, a talibani su u&scaron;li u glavni grad Kabul. Vojna ofanziva Talibana i savezničkih militantnih grupa, protiv Vlade Avganistana i njenih saveznika počela je 1. maja 2021. godine, istovremeno s povlačenjem trupa SAD iz Avganistana.

Na današnji dan, 15. avgust

0 Komentari