Na današnji dan, 8. jul

1497 - Portugalski moreplovac Vasko da Gama (Vasco) isplovio je iz Lisabona na prvo putovanje na kojem je otkrio morski put za Indiju oko Rta Dobre nade.1709 - Ruska vojska pod komandom cara Petra Velikog pobedila je u bici kod Poltave (Ukrajina) trupe &scaron;vedskog kralja Karla XII. To je bio kraj &scaron;vedske vojne moći.1809 - Rodjen je hrvatski pisac i reformator jezika Ljudevit Gaj, vodja Ilirskog panslovenskog pokreta.1819 - Rodjen je hrvatski kompozitor Vatroslav Lisinski, najpoznatiji muzičar Ilirskog preporoda i utemeljitelj hrvatskog nacionalnog izraza u muzici.1822 - Persi Bi&scaron; &Scaron;eli (Percy Bysshe Shelley), jedan od najznačajnijih pesnika engleskog romantizma, utopio se u brodolomu na jedrenju kod Livorna (Italija). (&quot;Kraljica Mob&quot;, &quot;Oslobodjeni Prometej&quot;, &quot;&Scaron;eva&quot;, &quot;Oda zapadnom vetru&quot;, &quot;Odbrana poezije&quot;).1846 - Danski kralj Kristijan VIII proglasio je da danski presto mogu da naslede žene. Tako je sprečio otcepljenje pokrajine &Scaron;lezvig-Hol&scaron;tajn.1858 - Velika Britanija proglasila je pobedu nad indijskim ustanicima, posle čega je ukinuto Carstvo mogula i likvidirana Istočnoindijska kompanija, a Indija je stavljena pod neposrednu upravu britanske krune.1885 - Rodjen je nemački filozof Ernst Bloh (Bloch). U njegovom opsežnom delu, koje se bavi problemima filozofije, istorije, religije, prava, etike, posebno mesto ima analiza fenomena utopijskog (&quot;Duh utopije&quot;, &quot;Tomas Mincer kao teolog revolucije&quot;, &quot;Tragovi&quot;, &quot;Nasledje ovog vremena&quot;, &quot;Sloboda i poredak&quot;, &quot;Princip nade&quot;).1894 - Rodjen je ruski fizičar Pjotr Leonidovič Kapica, od 1935. direktor Instituta za fiziku Sovjetske akademije nauka u Moskvi, a od 1955. glavni organizator programa ve&scaron;tačkih Zemljinih satelita (&quot;Sputnjik&quot;). Najpoznatiji njegovi radovi su iz područja magnetizma i fizike niskih temparatura. Dobitnik je Nobelove nagrade za fiziku 1978.1920 - Gradu &Scaron;apcu je svečano uručeno francusko odlikovanje &quot;Ratni krst&quot; za heroizam i stradanje njegovog stanovni&scaron;tva u Prvom svetskom ratu.1942 - Umro je francuski mar&scaron;al Luj Feliks Fransoa Fran&scaron;e Depere (Louis Felix Francois Franchet d&#39;Esperey), istaknuti vojskovodja u Prvom svetskom ratu i počasni vojvoda srpske vojske.1943 - Od posledica torture u zatvoru Gestapoa umro je lider francuskog Pokreta otpora u okupiranoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu Žan Mulen (Jean Moulin), poznat kao &quot;Maks&quot; (Max).1956 - U Beogradu je emitovan prvi eksperimentalni TV prenos, povodom proslave stogodi&scaron;njice rodjenja Nikole Tesle. Program iz privremenog studija u Institutu &quot;Nikola Tesla&quot; gradjani su pratili na četrdesetak prijemnika sme&scaron;tenih u izlozima prodavnica u raznim delovima grada.1967. - Umrla je britanska pozori&scaron;na i filmska glumica Vivijen Li (Vivien Leigh). Svetsku slavu stekla je ulogom Skarlet O&#39;Hare (Scarlett) u američkom filmu &quot;Prohujalo s vihorom&quot; za koju je nagradjena Oskarom. Drugi Oskar dobila je za ulogu u filmu &quot;Tramvaj zvani želja&quot;.1994 - Umro je Kim Il Sung, komunistički lider Severne Koreje, koji je upravljao zemljom od njenog osnivanja 1948. do smrti.2000 - U Beogradu je umro Konstantin Vinaver, pijanista, muzikolog, operski dramaturg i dugogodi&scaron;nji direktor Opere i baleta Narodnog pozori&scaron;ta u Beogradu.2002 - Okružni sud u Prokuplju osudio je na osam godina zatvora biv&scaron;eg rezervistu Vojske Jugoslavije Ivana Nikolića zbog zločina protiv civilnog stanovni&scaron;tva na Kosovu za vreme NATO bombardovanja SR Jugoslavije 1999. To je prva presuda pred domaćim sudovima za ratni zločin izvr&scaron;en tokom rata na Kosovu.2003 - U nesreći feribota u reci Menga u Čandpuru (Banglade&scaron;), udavilo se oko 400 ljudi, od 600 koliko je bilo na brodu.2007 - Za sedam svetskih čuda novog sveta progla&scaron;eni su: Kineski zid, ; rimski Koloseum, ; indijski Tadž Mahal, Makču Pikču (Kusko, Peru), kip Hrista Spasitelja iz Rio de Žaneira (Brazil), drevni grad Petra u Jordanu i Čičen Ica (Jukatan, Meksiko).2010 - Evropski parlament usvojio je rezoluciju kojom su članice EU, koje nisu priznale nezavisnost Kosova, pozvane da to učine. Jednostrano progla&scaron;enu nezavisnost Kosova ne priznaju Kipar, Slovačka, Grčka, Rumunija i &Scaron;panija, i rezolucija nije imala uticaja na stav ovih zemalja.2013 - Biv&scaron;i ministar železnice Kine Liu Džićuna osudjen je na smrtnu kaznu uslovno zbog korupcije i zloupotrebe položaja.2014 &ndash; Izraelska vojska je napadima na Gazu započela operaciju &quot;Za&scaron;titni rub&quot;, koja je trajala 51 dan i u kojoj je izginulo oko 1500 Palestinaca civila, dok je 7500 ranjeno, a vi&scaron;e stotina hiljada raseljeno. Na strani Izraela je poginulo 56 vojnika i 6 civila.2015 - Savet bezbednbosti UN nije usvojio rezoluciju povodom 20 godi&scaron;njice zločina u Srebrenici po&scaron;to je Rusija kao stalna članica sa pravom veta bila protiv. Za usvajanje rezolucije koju su predložili Velika Britanija i jo&scaron; nekoliko zemalja glasalo je 10 članica SB UN a četiri su bile uzdržane, medju kojima i Kina.2019 - Lider konzervativne Nove demokratije Kirijakos Micotakis položio je zakletvu kao novi grčki premijer, dan posle ubedljive pobede na parlamentarnim izborima.2022 - &Scaron;inzo Abe (Shinzo) biv&scaron;i premijer Japana, preminuo je po&scaron;to je ranjen na predizbornom mitingu u gradu Nara.2023 - Od početka ruske invazije na Ukrajinu 24. febriara 2022. poginulo je vi&scaron;e od 9.000 civila, među kojima 500 dece, prema podacima posmatračke misije UN za ljudska prava.

Na današnji dan, 8. jul

0 Komentari