Na današnji dan, 2. jun

1740 - Rođen je francuski pisac Donasjen Alfons Fransoa de Sad (Donatien Alphonse Francois, Sade), poznat kao Markiz de Sad (Marquis). Njegovi romani smatraju se patolo&scaron;kom pornografijom, ali i delima koja ru&scaron;e ustaljene dru&scaron;tvene norme (&quot;Justina&quot;, &quot;Žilijeta&quot;, &quot;120 dana Sodome&quot;). Od njegovog prezimena potiče izraz sadizam.1771 - Rusija je u ratu sa Turskom preuzela poluostrvo Krim.1790 - U Novom Sadu je otvorena prva knjižara. Vlasnik Emanuel Janković &scaron;tampao je u svojoj &scaron;tampariji i prvi katalog knjiga.1840 - Rođen je engleski pisac Tomas Hardi (Thomas Hardy). Važio je za najboljeg engleskog pisca svoga vremena, ali je zbog slobodoumnog stava o ljubavi i braku dolazio u sukob sa dru&scaron;tvenim konvencijama (&quot;Pod zelenim drvetom&quot;, &quot;Daleko od razuzdane gomile&quot;, &quot;Povratak domoroca&quot;, &quot;Tesa od D&#39;Abervilovih&quot;, &quot;Neznani Džud&quot;).1857 - Rođen je engleski kompozitor i violinista Edvard Vilijam Elgar (Edward William). Njegova dela, od kojih su najpoznatiji oratorijum &quot;Gerontijusov san&quot; i koncertna uvertira &quot;Enigma varijacije&quot;, znatno su doprinela obnovi engleske muzike na prelazu u 20. vek.1882 - Umro je italijanski revolucionar Djuzepe Garibaldi (Giuseppe), vođa pokreta za nezavisnost i ujedinjenje Italije. Legendarnim pohodom sa svojim dobrovoljcima (&quot;hiljadu crvenih ko&scaron;ulja&quot;) oslobodio je 1860. Siciliju od vlasti Burbona i u septembru trijumfalno u&scaron;ao u Napulj. Izabran je za poslanika Rima 1874, ali je odbio počasti kralja Viktora Emanuela, titule vojvode i mar&scaron;ala.1904 - Rođen je američki olimpijski &scaron;ampion i filmski glumac Džoni Vajsmiler (Johnny Weissmuller). Prvi je uspeo preplivati 100 metara za manje od jednog minuta. Osvojio je tri zlatne medalje na Olimpijskim igrama 1924. i dve 1928. Poznatiji je, medutim, kao tumač glavne uloge u filmovima o Tarzanu.1924 - Američki Kongres priznao je državljanstvo Indijancima starosedeocima na teritoriji na kojoj su stvorene SAD.1940 - Rođen je grčki kralj Konstantin II (Constantine), poslednji monarh Grčke. Krunu je nasledio od oca Pavla I 1964, a tri godine kasnije, kada je vojna hunta preuzela vlast u Grčkoj, bio je primoran da ode u izgnanstvo. Vojne vlasti su 1973. ukinule monarhiju.1946 - Italijani su se na referendumu izjasnili za republiku i time odbacili monarhiju Savojske dinastije.1949 - Država Transjordanija je promenila naziv u Ha&scaron;emitska kraljevina Jordan.1953 - Britanska kraljica Elizabet II (Elizabeth) krunisana je u Vestminsterskoj katedrali u Londonu. To je bilo prvo krunisanje u istoriji koje je prenosila televizija.1955 - Jugoslovenski i sovjetski lideri, Josip Broz Tito i Nikita Hru&scaron;čov, potpisali su Beogradsku deklaraciju kojom su normalizovani odnosi Jugoslavije i SSSR, naru&scaron;eni rezolucijom Informbiroa iz 1948.1965 - U eksploziji gasa u japanskom rudniku uglja blizu Fukuoke poginulo je najmanje 200 rudara.1966 - Američki vasionski brod Servejer izveo je prvo uspe&scaron;no meko spu&scaron;tanje na mesec i počeo da &scaron;alje prve slike mesečeve povr&scaron;ine.1969 - U sudaru australijskog nosača aviona &quot;Melburn&quot; i američkog razarača &quot;Frenk E. Evans&quot; u Južnokineskom moru, poginula su 74 američka mornara.1979 - Papa Jovan Pavle II stigao je u Poljsku, u prvu posetu pape jednoj komunističkoj zemlji.1983 - SSSR je sa satelita u zemljinoj orbiti lansirao novu vasionsku sondu za istraživanje planete Venere.1987 - Umro je &scaron;panski gitarista Andres Segovija (Segovia), koji se proslavio interpretacijama klasične muzike na gitari. Transkribovao je za gitaru kompozicije Johana Sebastijana Baha (Johann Sebastian Bać) i Hendla (Handel).1992 - Danci su se na referendumu izjasnili protiv Mastrihtskog ugovora Evropske unije.1993 - Na prvim slobodnim izborima u Burundiju Melhior Ndadaje (Melchior Ndadaye) pobedio je vojnog predsednika Pjera Bujoju (Pierre Buyoya), čime je u toj afričkoj zemlji prvi put &scaron;ef države postao pripadnik većinskog plemena Hutu.1997 - Timothy Makvej progla&scaron;en je krivim za podmetanje bombe u federalnu zgradu u Oklahoma Sitiju 1995, kada je poginulo 168 ljudi. Makvej je osuđen na smrt i pogubljen na električnoj stolici 10. juna 2001.1997 - Umrla je američka teniserka Jelen Jakobs (88). U karijeri osvojila je četiri američke titule u singlu (1932-1935), a Vimbldon 1936. godine kada je progla&scaron;ena prvom igračicom sveta.1998 - Srpska policija u Beogradu presrela je i brutalno pretukla studente koji su krenuli prema zgradi vlade Srbije da izraze protest zbog novog Zakona o univerzitetu.1999 - Žene Japana izborile su se za upotrebu pilula za kontracepciju, tri decenije nakon &scaron;to se pilula pojavila na Zapadu.2000 - Glavni tužilac Međunarodnog suda za ratne zločine u Hagu Karla del Ponte (Carla) izjavila je u Savetu bezbednosti UN da nema osnova za pokretanje istrage o eventualnim ratnim zločinima NATO-a tokom bombardovanja SR Jugoslavije 1999.2001 - Kolumbijska vlada i pobunjenici, pripadnici levičarskog FARC pokreta, potpisali sporazum kojim je dozvoljena prva razmena zatvorenika u 37 godina dugom ratu.2002 - Na referendumu u &Scaron;vajcarskoj usvojen je predlog da se ublaži izuzetno strog zakon o abortusu, čime bi se zakonodavstvo u toj oblasti približilo pravnoj regulativi drugih evropskih država.2004 - Umro je bugarski operski pevač Nikolaj Gjaurov, čuven po ulogama Don Bazilija u &quot;Seviljskom berberinu&quot; i Mefistofelesa u &quot;Faustu&quot;.2005 - Umro je Džordž Majkan (George Mikan) legendarni američki i svetski ko&scaron;arka&scaron; i prva superzvezda NBA lige.2008 - Umro je legendarni američki ritam i bluz muzičar Bo Didli (Diddley). Među njegovim hitovima su &quot;I`m a Man&quot;, &quot;Who Du Yu Lav&quot;, &quot;Before Yu Accuse Me&quot; i &quot;Mona&quot;.2014 - &Scaron;panski kralj Huan Karlos Prvi odrekao se prestola u korist svog sina, princa Felipea. Huan Karlos je na tronu bio 39 godina. Na presto je do&scaron;ao posle smrti diktatora Franciska Franka u novembru 1975. godine.2018 - Pedro Sančes (Sanchez), vođa &scaron;panskih socijalista postao je novi premijer &Scaron;panije, po&scaron;to je izglasano nepoverenje njegovom prethodniku Marijanu Rahoju (Mariano Rajoy); Katalonija je dobila novu vladu čime je prekinuta uprava &scaron;panskih vlasti nad tom oblasti uvedena sedam meseci ranije nakon neuspelog poku&scaron;aja katalonske secesije.

Na današnji dan, 2. jun

0 Komentari