Na današnji dan, 4. april

1581 - Engleska kraljica Elizabeta I (Elizabeth) proglasila je za viteza Frensisa Drejka (Francis Drake), gusara, potom admirala, prvog Engleza koji je oplovio svet. 1617 - Umro je &scaron;kotski matematičar Džon Neper (John Napier), koji je prona&scaron;ao i sastavio logaritamske tablice i dao uputstvo o njihovom sastavljanju.1765 - U Petrogradu je umro Mihail Vasiljevič Lomonosov, ruski naučnik, pesnik i akademik, enciklopedista svetskog glasa. Bavio se i fizikom, hemijom, geografijom i astronomijom i znatno doprineo razvoju tih nauka. Autor je prve ruske gramatike i osnivač Moskovskog univerziteta (1755), koji i danas nosi njegovo ime.1825 - U Novom Sadu je rodjen srpski naučnik i filolog Djura Daničić. Podržavao je Vuka Karadžića u borbi za reformu srpskog jezika i pravopisa (Rat za srpski jezik i pravopis, 1847). Bio je sekretar Jugoslovenske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu gde je 1880. pokrenuo izradu &quot;Rečnika hrvatskog ili srpskog jezika&quot;. S latinskog je preveo Stari zavet.1860 - U Beogradu je rodjen Vojislav Ilić, pesnik koji se smatra osnivačem moderne poezije u srpskoj književnosti i tvorcem verističkog izraza (&quot;Zimska idila&quot;, &quot;Jesen&quot;, &quot;Ja ni&scaron;ta vi&scaron;e ne verujem&quot;, &quot;Tamara&quot;, &quot;Istok&quot;).1905 - U zemljotresu u provinciji Lahor, tada delu britanske Indije, poginulo je 19.000 ljudi.1912 - U Tibetu je progla&scaron;ena Kineska republika.1914 - U Milfordu, američka država Pensilvanija, umro je filozof, matematičar i naučnik Čarls Sanders Pirs (Charles, Peirce), začetnik filozofije pragmatizma (&quot;Principi filozofije&quot;, &quot;Elementi logike&quot;, &quot;Pragmatizam i pragmaticizam&quot;).1939 - Na irački presto stupio je Fejsal II (Faisal) nakon smrti njegovog oca kralja Gazija I (Ghazi).1949 - Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadno evropskih država potpisali su u Va&scaron;ingtonu Severno-atlantski pakt (NATO), vojni ugovor kojim je stvorena snažna vojnopolitička formacija zapadnih saveznika.1960 - Francuska i Federacija Mali (Senegal i Sudan) potpisali su sporazum kojim je Federacija Mali stekla nezavisnost.1968 - U Memfisu, u američkoj saveznoj državi Tenesi, ubijen je Martin Luter King, borac za gradjanska prava i mir. U borbi za ravnopravnost crnaca u SAD služio se Gandijevim metodama nenasilja i gradjanske neposlu&scaron;nosti. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964. godine.1969 - U Hjustonu, američka država Teksas, izvr&scaron;ena je prva operacija ugradjivanja ve&scaron;tačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent sa ugradjenim ve&scaron;tačkim srcem živeo je samo četiri dana.1975 - Prilikom pada američkog vojnog transportnog aviona posle poletanja iz Sajgona, poginulo je 155 vijetnamske dece, ratne siročadi.1983. - Umrla je američka pozori&scaron;na i filmska glumica Glorija Svanson (Gloria Swanson), zvezda nemog i zvučnog filma (&quot;Bulevar sumraka&quot;, &quot;Kraljica Keli&quot;, &quot;Gospođa San-žen&quot;, &quot;Zaza&quot;, &quot;Mu&scaron;ko i žensko&quot;).1998 - U eksploziji metana u ukrajinskom rudniku uglja Skačinsko, u Donjeckoj oblasti, poginula su 63 rudara.1999 - U vazdu&scaron;nim udarima NATO-a na rafineriju nafte u Pančevu poginula su tri radnika rafinerije. U bombardovanju toplane na Novom Beogradu poginuo je čuvar toplane.2001 - Sudanski ministar odbrane i jo&scaron; 14 vojnih funkcionera poginuli su u avionskoj nesreći u kritičnom trenutku gradjanskog rata u zemlji.2002 - Angolska vojska i UNITA potpisali su primirje u Luandi, čime je okončan jedan od najdužih i najkrvavijih afričkih ratova. Oko milion ljudi poginulo je u borbama vladinih snaga i UNITA koje su počele 1975. nakon sticanja nezavisnosti od Portugalije.2002 - U Beogradu je preminuo arheolog Milutin Gara&scaron;anin, član Srpske akademije nauka i počasni član mnogih evropskih akademija.2003 - Američke vojne snage zauzele su bagdadski medjunarodni aerodrom &quot;Sadam&quot; (Saddam) i preimenovale ga u &quot;Bagdad Interne&scaron;enel&quot; (Baghdad International).2006 - U Kuvajtu su, prvi put u istoriji te države, žene iza&scaron;le na izbore, nepunih godinu dana od kada su izmenama izbornog zakona dobile pravo glasa i pravo uče&scaron;ća na izborima.2012 - Predsednik Srbije Boris Tadić podneo je ostavku devet meseci pre isteka mandata, nakon čega su raspisani predsednički izbori istovremeno sa parlamentarnim i lokalnim za 6. maj. Na tim izborima Tadić je izgubio od predsedničkog kandidata Srpske napredne stranke Tomislava Nikolića.2013 - Umro je američki filmski kritičar i scenarista Rodžer Ibert (Roger Joseph Ebert) prvi filmski kritičar koji je dobio Pulicerovu nagradu. U junu 2005. dobio je svoju zvezdu na Holivudskoj stazi slavnih postav&scaron;i prvi filmski kritičar kome je ukazana ta čast.2014 - Srpskom glumcu Petru Kralju je na dan rodjenja otkriveno spomen obeležje na Vračaru, na platou ispred zgrade u Mile&scaron;evskoj ulici u kojoj je živeo do smrti, 2011 godine.2018 - U Bahreinu je otkriveno polje sa oko 80 milijardi barela nafte.2022 - Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije 99 odsto svetske populacije udi&scaron;e vazduh koji ne ispunjava standarde kvaliteta usled upotrebe fosilnih goriva koja pri sagorevanju ispu&scaron;taju zagadjujuće materije koje izazivaju respiratorne i kardiovaskularne bolesti zbog kojih milioni ljudi godi&scaron;nje umre prevremeno.

Na današnji dan, 4. april

0 Komentari