Na današnji dan, 13. februar

Povukao se sa prestola 1196. u korist sina Stefana (kasnije prvog srpskog kralja Stefana Prvovenčanog) i zamona&scaron;io se pod imenom Simeon u manastiru Studenici. Srpska pravoslavna crkva slavi ga kao Svetog Simeona Mirotočivog, prvog sveca iz loze Nemanjića.1571 - Umro je italijanski vajar i pisac Benvenuto Čelini (Cellini) dvorski zlatar Kozima Medičija (Cosimo Medici), rimskih papa i francuskog kralja Fransoa I (Francois), najbolji izrađivač sitnih zlatarskih predmeta u svoje vreme. Njegova autobiografija &quot;Moj život&quot; predstavlja značajan dokument za kulturnu istoriju renesanse.1633 - Inkvizicija rimokatoličke crkve u Rimu li&scaron;ila je slobode astronoma Galilea Galileja (Galilei) zbog njegovog zalaganja za Kopernikov heliocentrični sistem. Ostatak života naučnik je proveo pod stalnim nadzorom Inkvizicije, a zabrana s njegovih dela skinuta je 1757.1668 - Sporazumom potpisanim u Lisabonu &Scaron;panija je priznala nezavisnost Portugala.1689 - Kralj Engleske i &Scaron;kotske Vilijam III od Oranža (William, Orange) i njegova žena Meri (Mary), kćerka svrgnutog engleskog prokatoličkog kralja Džejmsa II, proglasili su suverenitet nad Velikom Britanijom i Irskom.1787 - Umro je dubrovački matematičar, fizičar, astronom, filozof i diplomata Ruđer Bo&scaron;ković, osnivač i direktor Brerske astronomske opservatorije kod Milana i direktor Optičkog instituta francuske mornarice, jedan od najvećih naučnika svoga doba.1793 - Velika Britanija, Pruska, Austrija, Holandija, &Scaron;panija i Sardinska kraljevina (Pijemont) sklopile su savez protiv revolucionarne Francuske.1831 - Rođen je srpski državnik i istoričar Jovan Ristić, vođa desnog krila Liberalne stranke, jedan od najznačajnijih srpskih političara 19. veka. Bio je namesnik maloletnom knezu Milanu Obrenoviću (1868-72), predstavnik Srbije na Berlinskom kongresu 1878, predsednik vlade kneževine i kraljevine Srbije (između 1873. i 1887) i namesnik maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića (1889-93). Napisao je &quot;Diplomatsku istoriju Srbije&quot;.1883 - Umro je nemački kompozitor Rihard Vagner (Richard Wagner), stvaralac kasnog romantizma, koji je sru&scaron;io tradicionalnu strukturu opere da bi ostvario svoju zamisao o sveobuhvatnom umetničkom delu - &quot;muzičkoj drami&quot; (&quot;Holanđanin lutalica&quot;, &quot;Tristan i Izolda&quot;, &quot;Loengrin&quot;, &quot;Nirnber&scaron;ki majstori pevači&quot;, &quot;Nibelun&scaron;ki prsten&quot;).1945 - Sovjetska Crvena armija je u Drugom svetskom ratu oslobodila Budimpe&scaron;tu, posle 50 dana opsade tokom koje je poginulo 50.000 nemačkih vojnika.1945 - Američki i britanski avioni su u Drugom svetskom ratu počeli bombardovanje nemačkog grada Drezdena. Grad je tokom dva dana bombardovanja razoren, a računa se da je poginulo oko 135.000 ljudi.1961 - Savet bezbednosti UN doneo je odluku da se u Kongo upute međunarodne mirovne snage da bi se sprečilo izbijanje građanskog rata u toj zemlji.1974 - Umro je slikar Petar Lubarda, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih umetnika 20. veka.1975 - Kiparski Turci su u severnom delu ostrva, koji je sedam meseci ranije okupirala Turska, proglasili &quot;Tursku federalnu državu Kipar&quot; i formirali ustavotvornu skup&scaron;tinu. Za prvog predsednika skup&scaron;tine izabran je vođa kiparskih Turaka Rauf Denkta&scaron;.1984 - &Scaron;ef Komunističke partije SSSR-a i države postao je Konstantin Černjenko, naslediv&scaron;i preminulog Jurija Andropova. Posle Černjenkove smrti, koji je vladao manje od godinu dana, na vlast je stupio Mihail Gorbačov, sedmi i poslednji lider SSSR-a.1990 - SSSR, SAD, Velika Britanija, Francuska i dve nemačke države objavili su plan o ujedinjenju Nemačke.1991 - Američki bombarderi su razorili skloni&scaron;te u Bagdadu identifikovano kao vojni položaj, u kojem su, međutim, civili potražili spas od napada iz vazduha. Prema iračkim izvorima poginulo je oko 500 ljudi, medju kojima veliki broj dece i žena.1999 - U Beogradu je sahranjen Peko Dapčević, jedan od prvih komandanata Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu. Učesnik je &Scaron;panskog građanskog rata (1936-39). Posle rata bio je načelnik General&scaron;taba Jugoslovenske narodne armije, državni funkcioner i diplomata.2000 - Papa Jovan Pavle II zatražio je opro&scaron;taj za sve grehove Rimokatoličke crkve u pro&scaron;losti, uključujući i odnos prema Jevrejima i jereticima.2001 - Amerikanka En Bankroft (Ann Bancroft) i Norvežanka Liv Arnesen postale su prve žene koje su na skijama pre&scaron;le Antarktik. Njihovo &quot;putovanje&quot; od 2.700 kilometara trajalo je 90 dana.2004 - U bomba&scaron;kom napadu na njegov automobil u Dohi (Katar) ubijen je biv&scaron;i predsednik Čečenije u egzilu Zelimkan Jandarbijev (Zelimkhan Yandarbiyev), a njegov maloletni sin je ranjen. Rusija je vi&scaron;e puta tražila njegovo izručenje, smatrajući ga odgovornim za smrt vi&scaron;e stotina građana u Čečeniji i zbog veza sa al-Kaidom.2012 - Umro je dugogodi&scaron;nji novinar, urednik i voditelj Radio-televizije Srbije (RTS) Miloje Mića Orlović, upamćen i kao prvi voditelj Dnevnika na toj televiziji. Bio je autor brojnih reportaža, intervjua, radio i TV emisija.2014 - Kompozitor, aranžer i dirigent Stjepan Mihaljinec, koautor pesme &quot;Zadnji fijaker&quot; (sa Dragom Diklićem), preminuo je u Zagrebu.2016 - Umro je fudbaler Slobodan Santrač, najbolji strelac u istoriji jugoslovenskog fudbala sa 1.301 postignutim golom.2019 - Kraljevski muzej u Amsterdamu izložio je prvi put sva dela Rembranta (Rembrandt Harmenszoon van Rijn) koja poseduje, povodom 350. godi&scaron;njice smrti čuvenog holandskog slikara.2022 - Skup&scaron;tina Nemačke poverila je Frank-Valter &Scaron;tajnmajeru (Frank Walter Steinmeier) drugi petogodi&scaron;nj mandat na mestu predsednika države.

Na današnji dan, 13. februar

0 Komentari