Na današnji dan, 23. januar

Tokom njihove vladavine osvojena je Granada 1492, poslednje mavarsko upori&scaron;te, iste godine proterani su Jevreji, a 1480. uspostavljen je inkvizicijski sud. Opremili su ekspediciju Kristofera Kolumba (Cristoforo Colombo) koja je otkrila Ameriku, a 1503. preuzeli od Francuske Napuljsku kraljevinu.1719 - Ujedinjenjem Vaduza i &Scaron;elenberga stvorena je kneževina Lihten&scaron;tajn.1783 - Rodjen je francuski pisac Mari Anri Bejl (Marie Henri Beyle), poznat pod pseudonimom Stendal (Stendhal), začetnik velike književne epohe francuskog realizma (&quot;Crveno i crno&quot;, &quot;Kartuzijanski manastir u Parmi&quot;, &quot;Lisjen Leven&quot;).1793 - Rusija i Pruska sporazumele su se o drugoj podeli Poljske.1806 - Umro je engleski državnik Vilijam Pit Mladji (William Pitt the Younger), koji je u 24. godini postao 1783. najmladji premijer u istoriji Velike Britanije. Vodio je ekspanzivnu kolonijalnu politiku, učvrstio britansku vlast u Indiji, a u Evropi je bio glavni organizator koalicija protiv revolucionarne i Napoleonove Francuske.1832 - Rodjen je francuski slikar Eduar Mane (Edouard Manet), preteča impresionizma i začetnik novog likovnog izraza koji je označio prekretnicu u francuskom i evropskom slikarstvu (&quot;Doručak na travi&quot;, &quot;Bal u Foli Beržeru&quot;, &quot;Balkon&quot;, &quot;Olimpija&quot;).1878 - Tokom rusko-turskog rata Britanija je, na zahtev sultana Abdul Hamida II poslala svoju flotu u Konstantinopolj.1898 - Rodjen je Sergej Mihajlovič Ejzen&scaron;tejn, najznačajniji ruski filmski režiser i teoretičar koji je snažno uticao na tokove svetske kinematografije. Svoje ideje i iskustva izneo je u dve knjige izdate u Njujorku - &quot;Filmsko osećanje&quot; (1942) i &quot;Filmski oblik&quot; (1949), a njegov film &quot;Oklopnjača Potemkin&quot; (1925), jedno je od remek-dela filmske umetnosti.1920 - Holandija je odbila da izruči saveznicima biv&scaron;eg nemačkog cara Vilijema II, koji je nakon abdikacije u novembru 1918. emigrirao u Holandiju. Njegovo izručenje traženo je da bi bio kažnjen zbog zločina koje su Nemci počinili u Prvom svetskom ratu.1928 - Rodjena je francuska filmska glumica Žana Moro (Jeanne Moreau), koja se proslavila u filmovima francuskog &quot;novog talasa&quot; posle Drugog svetskog rata (&quot;Lift za gubili&scaron;te&quot;, &quot;Ljubavnici&quot;, &quot;Opasne veze&quot;, &quot;Moderato kantabile&quot;, &quot;Žil i Džim&quot;).1931 - Umrla je ruska balerina Ana Pavlovna Pavlova, najveća umetnica klasičnog baleta početkom 20. veka. Karijeru je počela u Petrogradu s čuvenim Vaclavom Nižinskim u Ruskom baletu Sergeja Djagiljeva. Potom je osnovala sopstvenu grupu s kojom je sa ogromnim uspehom nastupala &scaron;irom sveta.1943 - Britanska Osma armija pod komandom feldmar&scaron;ala Montgomerija (Montgomery) zauzela je u Drugom svetskom ratu Tripoli u Libiji.1944 - Umro je norve&scaron;ki slikar Eduard Munk (Edvard Munch), jedan od začetnika ekspresionističkog likovnog izraza, autor čuvene slike &quot;Krik&quot;.1945 - Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu, napredujući ka Berlinu, izbile na reku Odru u Poljskoj.1968 - Mornarica Severne Koreje je u teritorijalnim vodama zarobila američki &scaron;pijunski brod &quot;Pueblo&quot;. Posada broda pu&scaron;tena je na slobodu u decembru.1989 - Umro je &scaron;panski nadrealistički slikar Salvador Dali, jedan od najvećih umetnika 20. veka. Radio je i kao kostimograf i scenograf u filmovima &scaron;panskog režisera Luisa Bunjuela (Louis Bonuel) &quot;Andalužanski pas&quot; i &quot;Zlatno doba&quot;. Sahranjen je u kripti ispod staklene kupole u Dalijevom muzeju u mestu Figueras u Kataloniji.1997 - Beogradski studenti su vatrometom, pi&scaron;taljkama i trubama obeležili stoti sat neprekidnog stajanja pred policijskim kordonom u Kolarčevoj ulici u centru Beograda. Policija je od 24. decembra počela da sprečava studentske i gradjanske antirežimske demonstracije koje su počele 20. novembra zbog falsifikovanja rezultata na lokalnim izborima u Srbiji.2000 - Vi&scaron;e od milion demonstranata pro&scaron;lo je kroz centar Madrida protestujći zbog eskalacije nasilja baskijske separatističke grupe ETA u čijim je nasilničkim akcijama tokom 32 godine ubijeno oko 800 ljudi.2002 - U Parizu je umro jedan od najpoznatijih francuskih i svetskih sociologa Pjer Burdije (Pierre Bourdieu), pokretač pravca kritičke sociologije novog doba, žestoki kritičar neoliberalizma i globalizacije. Njegova knjiga &quot;Mizerija sveta&quot; (1993) doživela je komercijalni uspeh kao nijedno drugo delo iz oblasti sociologije.2002 - U pakistanskom glavnom gradu Karačiju kidnapovan je, a potom i ubijen, dopisnik američkog &quot;Vol strit žurnala&quot; Daniel Perl, koji je istraživao na temu islamskih militantnih grupa u toj zemlji.2003 - U Boliviji su ugledni biznismeni uputili apel vladi da odmah proglasi vanredno stanje i time okonča proteste &scaron;irom zemlje, koji su doveli do gu&scaron;enja ekonomije i gubitka ljudskih života. Osam osoba je poginulo tokom demonstracija stotine hiljada ljudi koji su su danima blokirali autoputeve zahatevajući smanjenje siroma&scaron;tva.2003 - U Italiji je umro Djovani Anjeli (Giovanni Agnelli), koji se na čelu poznate auto-kompanije Fiat nalazio oko 30 godina i uspeo da tu porodičnu auto kuću koju je 1899. godine osnovao njegov deda, pretvori u veliki industrijski konglomerat.2005 - Umro je Džoni Karson (Johnny Carson), američki komičar koji je blizu 30 godina vodio najpopularniju televizijsku emisiju &quot;Večera&scaron;nji &scaron;ou&quot;.2006 - U železničkoj nesreći na pruzi Bijelo Polje - Bar, kod mesta Bioče, u blizini Podgorice, poginulo je 45, a vi&scaron;e od 200 putnika je povredjeno.2007 - Umro je akademik Nikola Milo&scaron;ević, filozof, publicista, književnik i književni kritičar, profesor Filolo&scaron;kog fakulteta u Beogradu, lider Srpske liberalne stranke i poslanik na izbornoj listi Demokratske stranke Srbije.2008 - Umro Zoran Predić, novinar i TV kritičar, urednik &quot;Radio TV revije&quot;, direktor televizijskih stanica YU INFO, Politika, Studio B i Elmag.2012 - Francuski Senat usvojio je zakon prema kome poricanje da je Otomanska Turska počinila genocid nad Jermenima predstavlja krivično delo. Turski premijer Taip Erdogan je o&scaron;tro protestovao zbog usvajanja tog kako navodi &quot;diskriminatorskog i rasističkog&quot; zakona.2015 - Umro Abdulah (Abdullah) bin Abdulaziz al-Saud, saudijski kralj smatran za reformatora, dozvoljavao blage kritike njegove vlade i smatrao da bi ženama trebalo biti dozvoljeno da rade. Kralj Saudijske Arabije od avgusta 2005., a zemlju je vodio od 1996. nakon &scaron;to je njegov polubrat, kralj Fahd, doživio moždani udar.2016 - Reprezentacija Srbije je osvojila treću uzastopnu titulu Evropskog prvenstva u vaterpolu. Finalnu utakmicu Srbija : Crna Gora posmatralo je preko 18.000 ljudi, &scaron;to je rekord u istoriji tog sporta.2019 - Letonija je dobila novu vladu koju vodi Kristjanis Karins čime je okončana politička blokada koja traje od oktobra prethodne godine kada su održani parlamentarni izbori u ovoj zemlji na kojima nijedna stranka nije osvojila većinu.2021 - Umro je Lari King (Larry), američki novinar i tv voditelj, koji je tokom vi&scaron;e od pola veka duge karijere realizovao brojne intervjue sa poznatim ličnostima.

Na današnji dan, 23. januar

0 Komentari