Italijanski jezik toliko je strastven i zavodljiv, da već na prvo slušanje osvaja srca većine turista. Ali, to nije slučajnost – brojni pesnici i umetnici vekovima su radili na razvoju ovog jezika. Saznajte u nastavku teksta nešto više o njegovoj istoriji.
Italijanska geopolitička istorija je vrlo jedinstvena. U poređenju sa drugim zemljama Zapadne Evrope, poput Francuske i Španije, ujedinjena je relativno kasno, 1861. godine.
Sve do 1950-ih, kada je televizija kao medij počela da stiče sve veću popularnost, maternji jezici 80 odsto Italijana bili su dijalekti, kaže tumač i prevodilac Majkl Mur Frensis.
“Jezici Španije, Francuske i Nemačke, zemalja koje su se ujedinile znatno ranije, bili su podređeni lokalnim vladama i administraciji. S druge strane, italijanski je još dugo bio više orijentisan ka književnosti”, rekao je.
To znači da je Italija stotinama godina bila podeljena na regionalna kraljevstva i nije imala kohezivnu vladu sa zvaničnim, administrativnim jezikom.
Kao rezultat toga, u Italiji su na ceni bili ljudi koji su se kreativno izražavali. Pisci i pesnici su vekovima oblikovali i stilizovali italijanski rečnik, a jedna od primarnih stvari o kojima su vodili računa bile su upravo lepota i zvučnost jezika.
Svaka regija imala je sopstveni dijalekt, ali je toskanski na kraju preovladao. Može se reći da je to sasvim logičnom s obzirom na to sa Toskana sa svojim živopisnim brežuljcima, vinogradima, dolinama i rečicama predstavlja jednu od najinspirativnij oblasti Italije. U njoj je rođena renesansa, a do danas je zadržala status modnog, umetničkog i turističkog epicentra.
Na kraju krajeva, u glavnom gradu Toskane, Firenci, rođen je jedan od najvećih penika svih vremena – Dante Aligijeri.
Dante Aligijeri (Foto: Gettyimages)
Aligijeri je odigrao veliku ulogu u razvoju italijanskog jezika. Svoju “Božanstvenu komediju” napisao je na svom maternjem toskanskom dijalektu, iako se u to vreme visoko obrazovana elita služila latinskim jezikom. Čak je bio primoran da brani svoju odluku, a zanimljivo je to što je interesovanje za njegova dela živo i danas.
Aligijeri nije jedini veliki toskanski umetnik. Godine 1304, u Arezu je rođen Frančesko Petrarka. Poznat kao otac Humanizma, Petrarka je takođe pisao pesme na svom maternjem, toskanskom italijanskom jeziku, a isto to je činio njegov veliki firentinski savremenik – Đovani Bokačo, autor “Dekamerona”.
Franèesko Petrarka (Foto: Gettyimages)
Iako je Petrarka imao želju da više ljudi razume njegovu poeziju, želja za promenom reputacije toskanskog dijalekta bila je jača. Pesnik je želeo da njegov jezik bude podjednako sofisticiran kao latinski, koji je i dalje bio jezik italijanske aristokratije.
Petrarka možda danas zvuči suviše formalno i kitnjasto, ali su ljudi u elizabetansko doba “ludeli” za njegovim delima. Nije slučajnost što je upravo Šekspir u svom slavnom delu “Romeo i Julija” smestio radnju romana u Italiju.
Uprkos tome što danas vlada slabo interesovanje za Petrarkina dela, njegova uloga u istoriji italijanskog jezika je ključna, jer je Venecijanac po imenu Pjetro Bembo, koji je živeo u 15. veku, smatrao da Petrarka piše najfinijim italijanskim jezikom. Zbog toga je, smatrao je bembo, taj jezik konačno zaslužio da se nađe među najboljim svetskim jezicima.
Bembo je poticao iz jedne moćne aristokratske porodice. Postao je sekretar pape Lava X u Rimu, a kasnije i kardinal kojeg je ovekovečio slavni venecijanski slikar Ticijan.
Ovaj čovek bio je veliki ljubitelj Petrarkinih dela, a za vreme svog boravka u Urbinu napisao je svoje najpoznatije delo – “Prose della Volgar Lingua”. U njemu opisuje kao pisati na najlepšem, najuzvišenijem italijanskom jeziku, onom koji je na istoj ravni sa latinskim.
Foto: Thinkstock
Bembo je kao model savršenog italijanskog jezika odabrao toskanski dijalekt iz 14. veka, a Petrarku proglasio piscem koji je najbolje pisao na tom italijanskom jeziku.
Bio je izuzetno zainteresovan za melodičnost i kompoziciju jezika, pokušavajući da postigne savršenu ravnotežu između “mekih” i “tvrdih” glasova. Bembovo delo u velikoj meri je uticalo na italijanski koji se danas govori širom Italije.
Doktor Pati Adank, profesor govora, slušanja i fonetike na Univerzitetskom koledžu u Londonu, kaže da italijanski prija uhu zbog svoje “melodičnosti”, koja pretežno potiče od velikog broja uzastopnih samoglasnika u sredini ili na kraju reči.
Putnici koji se zateknu u Italiji, a iskoriste priliku da čuju toskanski i druge dijalekte, shvatiće da se oni međusobno prilično razlikuju od tradicionalnog italijanskog jezika. I što se više krećete ka jugu, ova pojava postaje sve izraženija, naročito u oblastima u kojima su do izražaja dolazili grčki, arapski, španski, francuski, pa čak i jevrejski uticaji.
Srećom, bello će svi razumeti, gde god otišli.
Foto: Thinkstock
.
Ovo je arhivirana verzija originalne stranice. Izvinjavamo se ukoliko, usled tehničkih ograničenja,
stranica i njen sadržaj ne odgovaraju originalnoj verziji.
U saradnji sa policijskim službenicima Nemačke, na području Srbije MUP lišio slobode devetočlanu organizovanu kriminalnu grupu koja se sumnjiči da je iznajmljivala kombi vozila u Nemačkoj, Italiji i Austriji i potom ih prodava u Srbiji.
Proizvođači automobila su besni nakon što je američka savezna država Kalifornija krenula sa planom da zabrani prodaju svih automobila koji imaju motore sa unutrašnjim sagorevanjem do 2035. godine.
Zdravstveni zvaničnici Los Anđelesa istražuju izbijanje epidemije norovirusa, nakon što se razbolelo oko 80 ljudi koji su jeli sirove ostrige na događaju na kojem su predstavljeni najbolji restorani u tom gradu.
Nesvakidašnjim scenama svedočili su oni koji su se ovog popodneva obreli na "Karađorđu" gde je Vojvodina savladala Radnički iz Kragujevac (3:2) u derbiju 20. kola.
Na protestima u Srbiji koje organizuje Antisrpska opozicija, konstanto se najavljuju "ubačeni elementi", bejzbol palice i rušenje grada od strane vlasti.
Islandska predsednica je danas predstavila novu vladu koju predvodi liderka Socijaldemokratske partije Kristrun Froštadotir, koja želi da smanji inflaciju i kamatne stope i održi referendum o članstvu u Evropskoj uniji do 2027. godine.
Rat u Ukrajini – 1.032. dan. Ukrajinske snage povlače se iz dva naselja u regionu Donjecka, saopštila je Vojska Ukrajine. Ruska vojska dominira na svim delovima fronta.
Japanska pivara "Asahi Šuzo" (Asahi Shuzo), koja je poznata po svom brendu njihovog nacionalnog pića sakea, "Dassai", najavila je plan da u svemiru proizvede prvo pirinčano vino poznato kao sake.
Zdravstveni zvaničnici Los Anđelesa istražuju izbijanje epidemije norovirusa, nakon što se razbolelo oko 80 ljudi koji su jeli sirove ostrige na događaju na kojem su predstavljeni najbolji restorani u tom gradu.
Guverner Kalifornije Gavin Njusom proglasio je vanredno stanje u toj američkoj saveznoj državi zbog širenja ptičjeg gripa, koji se prvobitno pojavio kod muznih krava, a infekcija je do sada zabeležena kod 61 osobe širom SAD.
U australijskoj saveznoj državi Viktoriji došlo je do naglog porasta slučajeva oboljevanja od Buruli ulcera, bolesti izazvane bakterijom koja jede meso.
Ukoliko mislite da imate srčani udar, nemojte da se oslanjate na saveet koji se širi internetom jer bi to moglo da pogorša situaciju i ugrozi vaš život, upozorio je britanski lekar Karan Rajan na društvenim mrežama.
Irski reditelj Li Kronin napisaće i režirati novu verziju horor priče "Mumija" o mumificiranim živim mrtvacima za studio New Line Cinema, potvrdio je The Hollywood Reporter.
Božićna akciona komedija Red One, jedan od najiščekivanijih filmova godine, upravo je stigla na Prime Video, svega nekoliko nedelja nakon premijere u bioskopima.
Netfliks se priprema za premijeru jednog od svojih najambicioznijih projekata dosad, filma koji je proglašen najskupljim u istoriji ove striming platforme.
Film "Zlica" je jedan od ovogodišnjih megahitova koji je već zaradio preko pola milijarde dolara na svetskim blagajnama iako je tek krajem novembra počeo da se prikazuje u bioskopima širom planete.
The mother of the attacker who broke into the "Prečko" school in Zagreb this morning and stabbed the children, one of whom was killed, came forward and gave terrible details about her 19-year-old son.
The Chief Public Prosecutor of the Higher Public Prosecutor's Office in Belgrade, Nenad Stefanović, asked the court to sentence Vladimir and Miljana Kecmanović, the parents of the boy K.K., to the maximum legal penalties.
President of the Republic of Serbia, Aleksandar Vučić, received Ambassador Jan Braathu, the Head of the Mission of the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) in Serbia, on a farewell visit.
A student attacked a teacher and several students with a knife at a school in Zagreb, seven people were injured, and one child died, Croatian media reports.
At a press conference in Brussels on Thursday, Ukrainian President Volodymyr Zelensky condemned the "invitation to a duel" sent to Kyiv by Russian President Vladimir Putin.
Ukrajinska Služba bezbednosti (SBU) saopštila je da iza sajber napada na registre Ministarstva pravde Ukrajine stoje hakeri povezani sa Glavnom upravom Generalštaba Oružanih snaga Rusije (GRU).
Proizvodnja automobila u Velikoj Britaniji je na najnižem nivou za poslednje 44 godine, objavilo je danas Društvo proizvođača i trgovaca motornim vozilima (SMMT).
Vest je stigla nakon sastanka Šare sa delegacijom Sjedinjenih Država u Damasku. Međutim, Vašington nije skinuo njegovu grupu HTS sa spiska terorističkih organizacija.
Komentari 8
Pogledaj komentare