Kako se menjalo ime Istanbula kroz istoriju

Lygos je najstariji zapis koji spominje Plinije stariji. U 7. veku stare ere prostor današnjeg Istanbula naseljavaju Grci iz grada Megara i nazivaju ga Byzantion, po imenu svog kralja. U 3. veku jedno vreme zvao se Augusta Antonina – tako ga je preimenovao rimski imperator Septimije Sever, u čast svog sina koji će kasnije takođe postati rimski car Karakala.

Kada se veliko Rimsko carstvo podelilo na dva dela, onda ga je car Konstantin preimenovao u Novi Rim (Drugi Rim). Vizantijski car Teodosije (V vek) ga je nazvao Konstantinopolis ili Grad Konstantinov. U persijskom i arapskom jeziku takođe su se koristili i nazivi kao Rūmiyet al-kubra (Veliki grad Rimljana) ili Taht-i Rūm (prestonica Rimljana) i sl. Islamski svet je grad takođe nazivao Konstantinija.

Vizantijsko carstvo je trajalo do 1453. godine, ali termin Bizant je u knjigama prevladao tek u 18. veku. Dok je carstvo trajalo, nije nosio to ime - okolni narodi su ih zvali – Rimljani, a grad se zvao Konstantinopolis, ili samo „Grad“ ili grčki „Polis“. Slavenski narodi su Istanbul zvali „Carigrad“. Ime Istanbul se prvi put pominje u 10. veku i ima korene u jermenskom jeziku i znači „u gradu“.

Od godine 1923, kada je Otomansko carstvo postalo prošlost i kada je proglašena Republika Turska, Turci su insistirali od svih stranaca da se grad naziva Istanbul i da izbrišu drevne, neturske nazive - Konstantinija, Carigrad ili Konstantinopolj. Međutim, drugi narodi Istanbul i danas naizvaju tradicionalnim imenima. Grci ga nazivaju Konstantinopolis, Jermini ga nazivaju Bolis, Izraelci ga nazivaju Kušta, a Islanđani Miklagarðr, kako su ga još davno zvali Vikinzi.

Današnji Istanbul je metropola od skoro 15 miliona stanovnika, koja u sebi čuva tragove i života i delovanja civilizacija i kultura koje su kroz njega živele. Tu se nalaze svetski biseri arhitekture – poput Aja Sofije, Topkapi dvora, Plave džamije, Galate, Sulejmanove džamije, Dolmbahče dvora...