Foto, ilustracija: Shutterstock/Inside Creative House
Prema poslednjim podacima, prosečna penzija iznosi 37.811 dinara.
Penzija je veća što je veća zarada u odnosu na prosečnu platu u zemlji i što je više godina staža osiguranja.
U nastavku teksta objašnjavamo kako se penzija zapravo računa, kao koliki iznos možete da očekujete nakon dva povećanja koja slede u oktobru i januaru.
Računanje penzije u Srbiji
Glavni faktor koji utiče na visinu penzije je visina plate tokom radnog veka. Drugi faktor je radni staž, kao i to da li je penzija prevremena ili invalidska.
Prema PIO fondu, obračun se vrši stavljanjem u odnos ukupne zarade (osnovice) osiguranika počev od 1. 1. 1970. godine sa prosečnom godišnjom zaradom u Republici Srbiji za svaku kalendarsku godinu i na taj način se izračunava godišnji lični koeficijent, s tim što on ne može biti veći od pet.
Zbir godišnjih ličnih koeficijenata se deli sa periodom za koji su obračunati i dobija se lični koeficijent koji ne može biti veći od 3,8.
Tako dobijen lični koeficijent se množi sa ukupno ostvarenim penzijskim stažem i opštim bodom koji predstavlja fiksni iznos koji se usklađuje na isti način kao i penzija. Opšti bod za 2023. godinu iznosi 1.111,25 dinara.
Ženama se staž uvećava u određenom procentu.
Maksimalan staž koji se može koristiti u obračunu ne može iznositi više od 45 godina.
Računanje prevremene starosne, invalidske i porodične penzije
Foto: Shutterstock/Photo-Video-Graphers
Prevremena starosna penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija, s tim što se trajno umanjuje za 0,34% za svaki mesec ranijeg odlaska u penziju. Umanjenje može iznositi najviše 20,4%.
Invalidska penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija, s tim što se prilikom obračuna uvećava i za dodati staž koji zavisi od navršenih godina života i pola osiguranika.
Ako je invalidnost prouzrokovana povredom na radu ili profesionalnom bolešću, penzija se obračunava prema penzijskom stažu od 40 godina.
Porodična penzija se određuje od starosne, odnosno invalidske penzije umrlog osiguranika, i to u procentu koji zavisi od broja članova porodice (za jednog člana 70%, za dva člana − 80%, za tri člana − 90%, za četiri i više članova − 100%).
Formula za računanje penzije
Visina penzije je jednaka proizvodu ličnog i opšteg boda.
Da bismo došli do ličnog boda, moramo da izračunamo lični koeficijent.
Foto: Screenshot/pio.rs
Godišnji lični koeficijent = Godišnja zarada / Prosečna godišnja zarada
Lični koeficijent = Zbir godišnjih ličnih koeficijenata / Broj godina radnog staža
Lični bod = Lični koeficijent * Broj godina radnog staža
Iznos penzije = Lični bod * Opšti bod
Lični koeficijent za obračun penzije
Do ličnog koeficijenta dolazimo kada svaku godišnju zaradu podelimo sa prosečnim republičkim zaradama u odgovarajućim godinama, a onda zbir dobijenih iznosa podelimo sa godinama staža.
Od 1. 1. 1970. do 2002. godine zarada se uzima u neto iznosu, a od 2003. u bruto iznosu. Kad znamo koliki nam je koeficijent, njega množimo sa godinama staža i dobijamo lični bod. Na kraju dobijeni iznos pomnožimo sa opštim bodom.
Kolika je penzija sa 15 godina staža
Minimalni broj godina radnog staža za odlazak u penziju je 15 godina.
Kako piše Blic, ako je neko radio 15 godina, i na primer taj period bio prijavljen na platu u visini ovogodišnjeg minimalca (koji iznosi nešto više od 40.000 dinara), u starosti ga očekuju primanja u iznosu od 8.848 dinara.
Penzija sa 20 godina staža
Ako je neko radio 20 godina i bio prijavljen na platu u visini ovogodišnje minimalne zarade, u starosti ga očekuje nešto više od 100 evra mesečno tj. 11.862 dinara.
Penzija sa 40 godina staža
Plata 50.000 dinara = Penzija 29.495 dinara
Plata 70.000 dinara = Penzija 41.290 dinara
Plata 90.000 dinara = Penzija 53.090 dinara
Oni koji su radili za minimalac tako mogu očekivati i najmanju penziju, a minimalac su najčešće imali tokom rada trgovci, krojači, ugostitelji, pomoćni radnici u proizvodnji, radnici u poljoprivredi...
Kolika je invalidska penzija u Srbiji
Pravo na invalidsku penziju imaju svi za koje se utvrdi da je gubitak radne sposobnosti nastao do neophodnih godina za starosnu penziju.
Invalidska penzija se određuje na isti način kao i starosna penzija (odnosno prema ostvarenom penzijskom stažu i zaradama), s tim što se prilikom obračuna uvećava i za dodati staž koji zavisi od navršenih godina života i pola osiguranika.
Ako je invalidnost prouzrokovana povredom na radu ili profesionalnom bolešću, penzija se obračunava prema penzijskom stažu od 40 godina.
Poslednji podaci PiO fonda u trenutku pisanja ovog teksta odnose se na mesec jun 2023. godine.
U Srbiji trenutno ima oko 235.000 penzionera koji primaju invalidsku penziju, dakle oko 14,4 odsto ukupnog broja najstarijih u Srbiji što ih čini najmalobrojnijom kategorijom.
Prosečna primanja ovih penzionera su 35.026 dinara.
Visina penzija sa najavljenim povećanjima 2023/2024. godine
Još ranije su najavljena dva nova povećanja penzija. Jedno u oktobru ove godine, i u januaru 2024. godine. Sa tim povećanjima, primanja najstarijih će porasti za oko 8.000 dinara.
U oktobru sledi povećanje od 5,5% što znači da će penzija biti viša za u proseku 2.000 dinara, a od januara 2024. godine, nakon povećanja od 14,6%, prosečna penzija će biti oko 45.000 dinara.
Od 69.922 penzionera koji imaju primanja do 10.000 dinara, sa novim povišicama mogu da računaju na dodatnih oko 2.000 dinara. Za grupu penzionera čiji mesečni budžet iznosi do 20.000 dinara primanja će biti veća oko 4.000 dinara, piše Blic.
Za grupu penzionera koji primaju do 30.000 dinara očekuje se povišica od oko 50 evra i to je iznos na koji treba da računa najveći broj penzionera.
Za one čija se primanja kreću između 50.000 i 100.000, njima će penzija biti veća od oko 10.000 do oko 20.000 dinara.
U nastavku navodimo primere visine penzije posle najavljenog povećanja, a dužina radnog staža koji smo uzeli je 40 godina:
plata minimalac (sada 42.000) - penzija 25.125
plata 45.000 - penzija 28.265 dinara
plata 50.000 - penzija 31.406
plata 50.000 - penzija 34.546
plata 60.000 - penzija 37.687
plata 70.000 - penzija 43.968
plata 75.000 - penzija 47.109
plata 80.000 - penzija 50.249
plata 85.485 - penzija 53.694
plata 110.000 - penzija 69.093
plata 130.000 - penzija 81.655
plata 150.000 - penzija 94.217
plata 170.000 - penzija 106.780
plata 200.000 dinara - penzija 125.623
plata 255.000 dinara - penzija 160.170
Ovo je arhivirana verzija originalne stranice. Izvinjavamo se ukoliko, usled tehničkih ograničenja,
stranica i njen sadržaj ne odgovaraju originalnoj verziji.
Svajcarski nedeljnik "Veltvohe" je u svom najnovijem broju objavio poseban dodatak "Srbija - čudo Balkana" u kom je predstavljen napredak Srbije u oblasti ekonomije, infrastrukture i digitalizacije.
Kinezi u Boru planiraju proizvodnju 3,9 tona zlata i 70,9 tona srebra godišnje. Ziđin će graditi novo postrojenje za plemenite metale vredno 15,7 miliona evra.
Kineski proizvođač električnih automobila, kompanija JMEV, razmatra izgradnju fabrike u Srbiji, a Sremska Mitrovica je jedna od potencijalnih lokacija za ovu investiciju.
Najveća stambena zgrada u Hrvatskoj i na prostorima bivše Jugoslavije, Mamutica u Novom Zagrebu, nije nadmašena u svojoj prostranosti ni nakon pola veka.
Ministar građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Goran Vesić izjavio je da je "Er Srbija" danas potpisala ugovore sa deset perspektivnih mladih pilotkinja i pilota koji će se u narednom periodu obučavati u Vazduhoplovnoj akademiji.
Nakon višemesečnih protesta građana i javnih ličnosti, hrvatsko Ministarstvo prostornog uređenja, građevinarstva i državne imovine je ništavnim oglasilo dozvole za izgradnju male hidroelektrane "Una-mlin".
Folksvagenova kompanija Audi objavila je danas da nije uspela da pronađe odgovarajućeg investitora za svoju fabriku luksuznih električnih automobila u Briselu, što povećava rizik da fabrika bude zatvorena.
Zvaničnici administracije američkog predsednika Džozefa Bajdena razmatraju dodatna ograničenja izvoza naprednih AI čipova kompanija kao što su Nvidia ili AMD u određene zemlje, prenosi Blumberg pozivajući se na anonimne upućene izvore.
Danas je održan završni sastanak sa predstavnicima Misije MMF-a koju predvodi Donald Mekgetigan, čime je završena četvrta i poslednja revizija aktuelnog stend-baj aranžmana koji Republika Srbija ima sa tom finansijskom institucijom.
Komentari 0
Pogledaj komentare