Šok: Hrvatska nije spremna; "Miljama smo daleko..."

Kako piše hrvatska agencija Hina, a prenosi Večernji list, još je krajem 1998. opštinama i gradovima ukinuta je obveza izgradnje javnih skloništa, a kasnije i obaveza investitorima da pri gradnji stambenih i poslovnih zgrada, grade i skloništa.

U 2.040 skloništa, s koliko ih raspolaže, Hrvatska može da smesti manje od deset odsto svog stanovništva, otkrio je izveštaj Državne kancelarije za reviziju o upravljanju i korišćenju skloništa za građane.

Ta skloništa imaju kapacitet za 368.000 građana što je 9,5 odsto stanovništva prema popisu iz 2021. godine, stoji u tom Izveštaju.

Više od tri četvrtine skloništa, njih 1.637, nalazi se u 14 najvećih gradova, a najviše ih je u Zagrebu i u njih se može smestiti 168.000 stanovnika glavnog grada. Gradovi obuhvaćeni revizijom upravljaju sa 476 skloništa, od čega ih je 170 dato na korišćenje.

Kao primer dobre prakse, Revizija je navela Finsku, koja uz Švajcarsku, ima najviše izgrađenih skloništa u Evropi, a njihova javna skloništa mogu da prihvate više od 4,5 miliona građana od ukupno 5,6 miliona, a prema potrebi u njih se može smestiti i celokupno stanovništvo.

Finski zakoni, pak, kažu da svaka građevina veća od 1.000 kvadratnih metara mora imati sklonište.

Navodi se i da je Hrvatska vlada 2019. donela Procenu rizika od katastrofa za Hrvatsku, ali u tom dokumentu nisu predviđeni rizici koji mogu nastati ratnim delovanjem i terorizmom, te nema propisanih obaveza i tehničkih normativa za izgradnju skloništa, upozorava Revizija.

Ni tzv. Državni plan delovanja civilne zaštite, donesen 2023. i drugi planski dokumenti, skloništa više ne spominju kao objekte koji se koriste za sklanjanje stanovništva.

Osim toga, ne postoji ni podaci da li su skloništa uopšte građena posle 2000. godine. Takođe, ističe se i da, ako Hrvatska ima 428 opština i 127 gradova, proističe da 405 opština i 50 gradova, nemaju skloništa.